Czym jest więc dokładnie rower gravel?
Rower gravel, określany również jako rower wyprawowy (typu adventure), to w dużej mierze wizualnie rower szosowy, tyle że zaprojektowany do jazdy po różnych nawierzchniach, przewożenia dodatkowego ekwipunku (bagażu) i dostosowany do całodziennych wycieczek po mało uczęszczanych drogach.
W czasach kultury konsumpcjonizmu, gdzie wiele osób stać na posiadanie kilku rowerów przeznaczonych na różne nawierzchnie, czy styl jazdy zrodziła się nowa kategoria jednośladów, które pokazały, że można pójść pod prąd temu trendowi.
Rowery gravelowe to ta kategoria rowerów, która przeznaczona jest dla osób lubiących jeździć po szosie, bezdrożach, czy dojeżdżać do pracy.
Rower Gravel nazywany jest także połączeniem czy hybrydą roweru szosowego z rowerem MTB
Rower Gravel – Przede wszystkim wytrzymałość
Rowery Gravelowe są o wiele bardziej wytrzymałe niż standardowe rowery szosowe. Mają one większy zakres przełożeń (biegów), zaś ich ramy oraz widelce są dostosowane do montażu opon gravelowych o różnym bieżniku (pod względem wysokości i szerokości). Mowa tutaj o wąskich oponach szosowych, do nawet szerokich opon jak w rowerach MTB.
Rowery Gravelowe wizualnie są także podobne do rowerów przełajowych (Cyclo-cross / CX). Są jednak pomiędzy nimi różnice, na które należy zwrócić uwagę aby nie pomylić tych rowerów o jednak innym przeznaczeniu.
Rower Gravel – Historia i pochodzenie
Rowery Gravelowe pochodzą ze Stanów Zjednoczonych, gdzie często małe miejscowości oddalone od siebie o spore odległości nie zawsze mają dobrej jakości drogi asfaltowe czy betonowe, ponieważ ich budowa się po prostu nie opłaca. Dlatego też konieczność poruszania się jednocześnie zarówno po drodze asfaltowej, szutrowej, żwirowej czy ziemnej zrodziło konieczność zbudowania nowego typu roweru jakim stał się rower gravelowy.
Rowery te są więc odpowiedzią na poszukiwanie uniwersalności, która mimo iż trudna jest do osiągnięcia, to w tym przypadku jest w pełni możliwa, ponieważ ich przeznaczeniem od początku nie było osiąganie najlepszych wyników tylko uniwersalne zastosowanie oraz maksymalna użyteczność.
Szybko okazało się, że są to na tyle uniwersalne rowery, że wokół nich powstała cała kultura jazdy oraz, co ważne z punktu widzenia marketingowego – trend i moda. Z czasem okazało się, że są to także świetne rowery do dojazdu do pracy.
Dlaczego Rower Gravel jest tak popularny?
Wszechstronność to z pewnością najlepsze słowo, które pozwala odpowiedzieć na to pytanie, dlaczego rowery gravelowe są tak popularne. Są one doskonałym wyborem do wielu rodzajów i stylów jazdy. Oczywiście nie są to maszyny przeznaczone do bardzo szybkiej jazdy szosowej, ale powiedzmy sobie szczerze, że to nie jest ich przeznaczeniem.
Szerokie opony i bogaty zakres przełożeń sprawiają, że można na nich jeździć po szlakach terenowych, drogach szutrowych i pożarowych. Są wytrzymałe, wygodne i często można na nich przewozić bagaż, co czyni je idealnymi do lekkich lub dłuższych przygód turystycznych lub po prostu do dojazdów do pracy.
Co wyróżnia rower gravel? Jakie są jego typowe cechy?
Wybór odpowiedniego roweru zależy od rodzaju planowanej jazdy. Przyjrzyjmy się więc bliżej cechom konstrukcyjnym, które definiują typowy rower gravel.
Konstrukcja ramy roweru gravel
Podobnie jak większość innych rowerów, rowery gravel są produkowane z różnych materiałów. Najpopularniejsze opcje to aluminium i karbon.
- Aluminium jest niedrogie, trwałe i stosunkowo lekkie, co czyni je dobrym materiałem na niedrogi rower gravelowy. Ramy karbonowe są zazwyczaj lżejsze od aluminiowych.
- Karbon można także zaprojektować tak, aby precyzyjnie dostroić sztywność i komfort, a także oferuje więcej możliwości aerodynamicznych kształtów rur (tak, aerodynamiczne rowery gravelowe to już coś).
Geometria ramy roweru gravel
Mimo, że swoim wyglądem przypomina rower szosowy lub przełajowy, to jednak rower gravelowy został zaprojektowany z myślą o stabilnym prowadzeniu i kontroli jazdy w terenie.
– Prawdopodobnie nie będziesz w stanie na pierwszy rzut oka dostrzec różnic w geometrii między rowerem szosowym a gravelowym, jeśli nie postawisz ich obok siebie. Dopiero wtedy widać niuanse i różnice kilku milimetrów długości lub różnice kilku stopni na poszczególnym łączeniu rur. Okazuje się, że te małe elementy mają później bardzo duże znaczenie – mówi Dominik Szobak
Dlatego też ważnym wyznacznikiem ram rowerów gravelowych jest:
- Dłuższy rozstaw osi – rowery gravel mówiąc potocznym językiem są po prostu dłuższe i mają luźniejszy kąt główki ramy. Dodaje im to stabilności podczas jazdy w terenie i pokonywania technicznych przeszkód. Aby to sobie lepiej zwizualizować, warto zwrócić uwagę, że typowe rowery szosowe mają bardzo często wcięcie w rurze podsiodłowej, mające na celu przesunięcie tylnego koła do środka roweru. Dlatego też rowery szosowe mają zazwyczaj krótki rozstaw osi i bardziej strome kąty, co zapewnia zwinną jazdę i żwawe prowadzenie.
- Dłuższy tylny trójkąt ramy – w celu zmieszczenia większych opon oraz nadaniu większej stabilności rowerowi podczas stromych podjazdów.
- Bardziej wyprostowana sylwetka – rower gravel zapewnia zazwyczaj swojemu użytkownikowi bardziej wyprostowaną pozycję jazdy niż geometria roweru szosowego. Powinno to skutkować większym komfortem podczas długich przejażdżek, a także umożliwia przesunięcie ciężaru ciała bardziej do tyłu w celu lepszego pokonania przeszkód i zjazdów terenowych.
- Wyższa główka ramy – w porównaniu do szosówek, rowery gravelowe mają wyżej osadzoną główkę ramy, co wpływa na większy komfort jazdy.
Koła w rowerach gravel
W rowerach gravelowych montuje się koła w dwóch wariantach rozmiarowych – 700c lub 650b:
- 700c – Większość rowerów gravelowych jest standardowo wyposażona w koła i opony 700c.
- 650b – Koła te mają nieco mniejszą średnicę i można na nie zakładać jeszcze szersze opony, aby zapewnić jeszcze lepszą trakcję, zachowując przy tym średnicę toczenia koła i opony podobną do roweru szosowego, co zapewnia porównywalne przełożenie i odczucia z jazdy.
Jeśli chodzi o materiał obręczy, to stosuje się następujące rodzaje:
- koła karbonowe.
- koła aluminiowe.
Opony w rowerach gravel
- Jedną z kluczowych cech rowerów gravel są opony.
- Mowa tutaj o rozmiarze opon, ich szerokości oraz rodzaju bieżnika.
- Przyjmuje się, że opony montowane w rowerach gravel mają zwykle szerokość od 32 do 50 mm.
- Najczęściej użytkownicy montują rozmiary o szerokości 40 mm do jazdy po szutrze.
Szerokość ramy i widelca rowerów gravelowych są zaprojektowane tak, aby zapewnić wystarczająco dużo miejsca na szerokie opony, pozostawiając wystarczająco dużo dodatkowej przestrzeni na błoto, które nieuchronnie się zbiera, choć prześwity mogą się różnić w zależności od roweru.
Rower gravel z oponami 650b lub 700C
W przypadku rozmiaru koła wyróżnia się tutaj dwa rodzaje 650b lub 700C, przy czym ten drugi zdecydowanie dominuje na rynku.
W tym miejscu warto zaznaczyć, że różnica tyczy się wysokości opony oraz obręczy do jakich są montowane.
Zewnętrzny rozmiar koła w obu przypadkach pozostaje taki sam.
Rower gravel – opony dętkowe lub bezdętkowe (Tubeless Ready)
Opony gravelowe mogą być bezdętkowe lub dętkowe.
Obecnie coraz więcej użytkowników wybiera modele dostosowane do zestawów bezdętkowych, a to ze względu na ich większą praktyczność.
Tego typu ogumienie dzięki zastosowaniu specjalnego mleka uszczelniającego można użytkować z mniejszym ciśnieniem, które zapewnia oponom lepszą przyczepność oraz większą odporność na przebicia. Małe uszkodzenia opony automatycznie się naprawiają dzięki mleczku uszczelniającemu.
Uszczelniacz w oponie poradzi sobie z kolcami, szkłem i innymi przebiciami, tworząc uszczelnienie wokół małych nacięć w gumie, zanim ucieknie zbyt dużo powietrza.
Rodzaje bieżnika w oponach do roweru gravel
Na rynku dostępny jest bardzo szeroki zakres rodzajów bieżnika w oponach gravel, a to ze względu na to że użytkownicy używają swoje rowery gravel na przeróżnych trasach. Dlatego też mogą to być:
- łyse szosowe opony
- opony z typową kostką MTB
- opony hybrydowe
Jeśli jesteście zainteresowani oponami gravel odsyłamy Was do naszego kompleksowego wpisu materiału, który kompleksowo przestawia zestawienie opon gravel na 2022 rok.
To, jak duży bieżnik jest potrzebny, zależy od różnych czynników.
Na suche szlaki może wystarczyć bieżnik w kształcie lekkiego pilnika lub rombu, natomiast opony na błotniste zimowe trasy będą miały bardziej agresywny wzór z bocznymi wypustami, aby zapewnić dodatkową przyczepność i trakcję.
Rower gravel i hamulce tarczowe
Hamulce tarczowe są obecnie powszechne w najnowszych rowerach szosowych i wszechobecne w rowerach gravelowych.
Hamulce tarczowe zapewniają stałe, skuteczne hamowanie, niezależnie od warunków, czy stanu zabłocenia obręczy. Jest to kluczowe dla rowerów gravel i pozostawia dużo miejsca na szerokie opony wymagane do jazdy w terenie.
Rower Gravel – Przerzutki i napęd
Napęd, przerzutki, korba, kaseta oraz wielkości poszczególnych zębatek są tym co bardzo mocno wyróżnia rowery gravelowe od rowerow szosowych.
Użytkownicy rowerów gravel wybierając się w teren potrzebują niższych przełożeń, aby swobodniej pokonywać strony podjazdy i radzić sobie w trudniejszym terenie.
„Pinarello Grevil” autorstwa Glory Cycles jest udostępnione na licencji CC BY 2.0.
„Shimano GRX Di2 Rear Derailleur” autorstwa Glory Cycles jest udostępnione na licencji CC BY 2.0.
Bezpieczeństwo w trudnym terenie
Dla przykładu zmniejszona przyczepność na błocie lub suchym szutrze sprawia że trudno i niebezpiecznie jest wstawać z siodełka jak na rowerze szosowym i lepiej kręcić na wyższej kadencji pozostając w pozycji siedzącej. Nie warto ryzykować poślizgu kół.
Dlatego też rower gravel powinien być wyposażony przynajmniej w łańcuch 50/34t z kasetą o szerokim zakresie przełożeń.
„Pinarello Grevil+ with Shimano GRX Di2 and Enve cockpit and wheels.” autorstwa Glory Cycles jest udostępnione na licencji CC BY 2.0.
„Pinarello Grevil+ with Shimano GRX Di2 and Enve cockpit and wheels.” autorstwa Glory Cycles jest udostępnione na licencji CC BY 2.0.
Spotykane są również superkompaktowe łańcuchy.
Dla przykładu zmniejszenie rozmiaru łańcucha do 48/31t lub 46/30t, w przypadku grupy gravel GRX Shimano, i połączenie go z kasetą 11-32t lub 11-34t sprawia, że nawet trudne podjazdy są w zasięgu ręki.
Jeśli planujesz jazdę rowerem gravel po stromym lub technicznym terenie, odpowiednie przełożenie jest niezbędne i dlatego zalecany jest superkompaktowy zestaw łańcuchowy zamiast standardowego kompaktowego.
Korby z jednym blatem
Coraz bardziej popularne są również korby z jednym blatem. Rezygnacja z przedniej przerzutki i zastosowanie tylko jednego blatu sprawia, że system jest prostszy i mniej awaryjny.
Zakres przełożeń jest taki sam (lub większy) jak w przypadku korb dwublatowych, tylko z nieco większymi skokami pomiędzy biegami na kasecie.
Pierścień łańcuchowy ma zazwyczaj naprzemiennie szerokie i wąskie zęby, co wraz z wysprzęgloną przerzutką tylną pomaga utrzymać łańcuch na miejscu i sprawnie działać, gdy robi się wyboiście.
Rower gravel i montaż ekwipunku
Ważną cechą rowerów gravelowych, która wyróżnia je na tle rowerów szosowych oraz MTB są miejsca do mocowania dodatkowych akcesoriów i ekwipunku. Mowa tutaj o mocowaniu błotników, bagażników, toreb czy sakw.
To także miejsca do montowania dodatkowych bidonów pod dolną rurą ramy czy na przednim widelcu.
[…] osób spośród mojej bańki rowerowej przesiadając się najcześciej z roweru szosowego na gravel, próbuje poruszać się tymi samymi trasami co dotychczas, tyle że dodając do nich lekkie […]